Solastalgia. Het is een prachtig woord voor een treurig fenomeen. Het betekent zoveel als het verdriet dat we voelen wanneer ons thuis wordt bedreigd als gevolg van milieubedreigingen, zoals klimaatverandering, wanneer de omgeving waarin we geworteld zijn en troost vinden dreigt te verdwijnen. Het woord werd bedacht door eco-filosoof Glenn Albrecht. Hij was een van de eersten die systematisch onderzoek deed naar de relatie tussen onze gezondheid en die van de planeet en vooral naar de cumulatieve effecten van veranderingen in milieu en klimaat op onze mentale, emotionele en spirituele gezondheid.
Inmiddels zijn we bijna twintig jaar verder, de milieuproblematiek is nog verder toegenomen en klimaatverandering staat volop op de agenda. Ontkennen van wat er aan de hand is met de wereld lijkt niet langer een optie en steeds meer onderzoeken laten zien dat vooral jongeren zich ernstig zorgen maken over de toekomst van de planeet en die van henzelf.
Hoe voorkomen we dat we verlamd raken door onze zorgen over de toekomst en dat we hoop houden op een betere wereld? Hoe kunnen we negatieve gevoelens van verlies weer omzetten naar positieve gevoelens van verbinding?
Vier tips om klimaatverdriet tegen te gaan
1. Vier het leven
Er is zoveel moois in het leven en het je oefenen in dankbaarheid en verbinding, bijvoorbeeld door het bijhouden van een vreugde- of dankbaarheidsdagboek heeft bewezen positieve effecten op je mentale gesteldheid, het verlaagt je stressniveau en kan zelfs je immuunsysteem versterken.
2. Erken je verdriet
Van het wegstoppen van het verdriet om de Aarde worden jij noch de wereld beter. Milieuproblemen verdwijnen niet wanneer je ze ontkent en het je er zorgen over maken is een volkomen normale en gezonde reactie. Je staat bovendien niet alleen voor. Door verdriet te erkennen, en met mildheid te bezien en bespreekbaar te maken met anderen blijf je er niet hangen maar kun je dit verwerken en weer openstaan voor de toekomst.
3. Droom een betere wereld
Bedenk wat jij graag anders zou willen zien, wat binnen jouw beïnvloedingssfeer ligt en stel je de stappen voor die jij kunt nemen om daartoe te komen. Iedereen kan het verschil maken, ook jij. Stel je het positieve collectieve effect voor wanneer iedereen zijn of haar kleine stappen neemt.
4. Kom in actie
Zet je dromen om in daden en doe dit met gelijkgestemden. Kijk daarbij vooral naar waar jouw hart sneller van gaat kloppen en hoe je jouw specifieke talenten het best kunt inzetten. Er zijn legio mogelijkheden; niet iedereen heeft het in zich om – en niet iedereen hoeft – op de barricaden te gaan staan.